همانطور که میدانید، مهریه از حقوق مالی زن است که بعد از عقد به عهده مرد قرار می‌گیرد. شاید برایتان این سوال پیش بیاید که تعلق گرفتن مهریه به زن شرایط خاصی دارد یا زن هر زمان بخواهد می‌تواند مهریه را مطالبه کند. در این مطلب قصد داریم اطلاعات دقیقی درباره مهریه و سایر حقوق مالی زن بعد از طلاق در اختیار شما قرار دهیم.
مهریه چیست؟
در قانون 1082 قانون مدنی آمده بلافاصله بعد از عقد زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر گونه دخل و تصرفی در آن نماید؛ به جز قابلیت تملک و تصرف، مهریه زن به فرد دیگری تعلق نمی‌گیرد. به طور معمول وقتی زوجین قصد جدایی دارند، مسئله گرفتن مهریه و حقوق مالی زن بعد از طلاق مطرح می‌شود، اما زن می‌تواند بدون قصد طلاق، مهریه را مطالبه کند. در واقع در چنین شرایطی مرد نمی‌تواند از پرداخت مهریه امتناع کند یا اینکه در پی عدم استحقاق زن برای دریافت مهریه بربیاید.
برای دریافت مهریه از شروع کنیم؟
مهریه در چه صورتی بعد از طلاق به زن تعلق می گیرد؟
برای اینکه با حقوق مالی زن بعد از طلاق آشنا شویم، لازم است بدانید دریافت مهریه از حقوق زن است که در هر شرایطی بر عهده مرد قرار دارد، مگر اینکه یکی از شرایط زیر رخ دهد:
توافق قبلی زوجین
در صورتی‌که زن و شوهر هنگام عقد توافق کرده باشند که زن حق دریافت مهریه نداشته باشد، بعد از طلاق هم نمی‌تواند مهریه را مطالبه کند.
رد داداگاه
در صورتی که دادگاه تشخیص دهد، زن موجه به دریافت مهریه نیست، امکان دریافت مهریه وجود ندارد.
خیانت زن
برای توضیح حقوق مالی زن بعد از طلاق باید بدانیم در صورتی که زن مرتکب خیانت شده باشد، دادگاه تصمیم می‌گیرد که زن شامل دریافت مهریه نشود.
به غیر از مهریه چه حقوق دیگری به زن تعلق می‌گیرد؟
قوانین حقوق مالی زن بعد از ازدواج یا زمان طلاق را مشخص می‌کند که یکی از آن‌ها مهریه است، سایر حقوق مالی زن بعد از طلاق شامل موارد زیر است:
نفقه
یکی دیگر از حقوق مالی زن بعد از طلاق، نفقه است. در عقد دائم مرد موظف است، حتی در صورتی‌که زن شاغل باشد هم نفقه پرداخت کند. البته نفقه به زنی تعلق می‌گیرد که از شوهر خود تمکین کند؛ وگرنه زنی که از شوهر خود تمکین نمی‌کند، ناشزه است و مشمول دریافت نفقه نمی‌شود. با این حساب زن به شرط تمکین می‌تواند نفقه دریافت کند.
همچنین زن غیرناشزه، طی مدت طلاق رجعی هم می‌تواند از همسر خود تقاضای نفقه نماید. یکی دیگر از سوالات مهم زوجین درباره میزان نفقه است؛ بهتر است بدانید در صورتی‌که زوجین درباره مبلغ نفقه توافق نداشته باشند، تعیین مبلغ نفقه بر عهده دادگاه است.
اجرت‌المثل
یکی دیگر از حقوق مال زن بعد از ازدواج که می‌تواند از آن برخوردار شود، اجرت‌المثل است. مطابق قوانین شرع زن برای انجام امور زندگی مشترک وظایفی به عهده ندارد، اما اگر به درخواست همسر و بدون قصد تبرع امور منزل را انجام دهد، می‌تواند از دادگاه تقاضای اجرت‌المثل نماید.
تقسیم اموال بعد از طلاق
بعد از سال 1360 در عقدنامه‌ها شرط تقسیم اموال قید می‌شود و مرد موظف می‌شود در صورت طلاق که به درخواست زن نباشد و طبق تشخیص قاضی، نصف دارایی خود را که طی مدت زندگی زناشویی به دست آورده به نام همسر خود نماید. البته دلیل طلاق نباید تخلف از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار باشد.
در مقاله زیر اطلاعات کاملی درباره حقوق زن قبل از ازدواج آمده که بهتر است آن را مطالعه کنید:
آیا در صورت درخواست طلاق از طرف زن یا مرد تغییری در این حقوق ایجاد می شود؟
وقتی از حقوق مالی زن بعد از طلاق صحبت می‌کنیم لازم است به این نکته هم اشاره کنیم که این حقوق با درخواست طلاق از طرف مرد قابل مطالبه است یا اینکه با درخواست طلاق از سوی زن هم این حقوق قابل مطالبه است. بهتر است بدانید حقوق مالی زن بعد از طلاق از بین نمی‌رود؛ به‌عبارت دیگر وقتی طلاق از طرف مرد است، زن می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند، همچنین در صورتی‌که مرد شرط تصنیف را امضا کرده باشد، زن می‌تواند نصف دارایی او را مطالبه کند، همچنین به ازای مدت زمان زندگی مشترک اجرت‌المثل و نفقه دریافت کند. البته با اینکه طلاق از جانب مرد است، اما می‌تواند تقاضای اعسار نماید و به‌جای پرداخت یک‌جای مهریه، آن را قسط‌بندی نماید.
همچنین تا مهریه 110 سکه بهار آزادی می‌تواند حکم جلب مرد را بگیرد. اما در صورتی‌که مرد به میزان 110 سکه از مهریه را پرداخت کرده باشد، اما مابقی آن را پرداخت نکرده باشد، امکان جلب وجود ندارد. برای گرفتن مهریه فرقی نمی‌کند درخواست طلاق از طرف مرد باشد یا از طرف زن؛ در هر حال زن می‌تواند بعد از طلاق مهریه را بگیرد.
آیا در صورت فوت زن این حقوق به وراث او منتقل می شوند؟
پاسخ این سوال مثبت است؛ مهریه از حقوق زن است که وقتی در زمان حیات از شوهرش نگرفته باشد، این حق به ورثه‌اش می‌رسد و می‌توانند مهریه را از شوهرش مطالبه کنند. بنابراین پدر و مادر زن هم از مهریه او ارث می‌برند و لازم است برای محاسبه مهریه بعد از فوت شوهر، سهم شوهر از مبلغ مهریه کسر شود و مطابق با سهم‌الارث پدر و مادر از مهریه، حقوق آن‌ها پرداخت شود.
با فوت زن، نفقه به وراث(پدر، مادر و فرزندان) او تعلق می‌گیرد و می‌توانند نفقه را از همسر استرداد نمایند. در صورتی‌که مرد برای پرداخت نفقه به زن در زمان حیات ادعایی داشته باشد، لازم است اسناد و مدارک یا شهادت شهود را به دادگاه ارائه نماید. همچنین بعد از فوت زن، امکان ارث بردن از جهیزیه هم فراهم است. اگر زوجین فرزندی نداشته باشند، سهم مرد از ارث نصف است، اما با داشتن فرزند، سهم مرد به یک چهارم جهیزیه می‌رسد و مابقی اموال بین سایر وراث تقسیم می‌شود. حتی با فوت زن امکان مطالبه اجرت‌المثل هم برای وراث وجود دارد.
در صورت باردار بودن زن بعد از طلاق چه حقوقی به او تعلق می گیرد؟
در ادامه بررسی حقوق مالی زن بعد از طلاق، لازم است به به حقوق مالی زن در صورت بارداری اشاره کنیم. فرقی نمی‌کند زن موقع طلاق باردار باشد یا نباشد، در هر حال می‌تواند حقوق مالی خود را مطالبه کند. فقط در طلاق زن باردار مواردی مانند هزینه‌های زایمان، حضانت فرزند هم به عهده مرد قرار دارد.
