نحوه تقسیم ارث مادر چگونه است؟ چه شرایط خاصی باید در نظر گرفته شود؟ و چه مدارکی برای دریافت گواهی انحصار وراثت نیاز است؟ این سوالات، دغدغه بسیاری از افراد است و برای اینکه بتوانید بهطور اصولی و قانونی این مراحل را طی کنید، لازم است با جزئیات و نکات مهم آشنا شوید. در این مبحث، ما به این سوالات پاسخ خواهیم داد و شما را با فرایند دقیق و قانونی انحصار وراثت مادر آشنا خواهیم کرد. فراموش نکنید که در این فرایند، مشاوره و راهنمایی از وکیل متخصص میتواند شما را در مسیر قانونی و بدون دردسر هدایت کند.
مراحل انحصار وراثت؛ گامهای ضروری برای دریافت گواهی انحصار وراثت
فرآیند انحصار وراثت مادر، مهمترین گام برای تعیین وراث قانونی و تقسیم ارث است. این مراحل بهطور مشخص و ثابت برای تمامی وراث قابلاجرا است، چه با کمک وکیل و چه بهطور مستقل. در ادامه، گامهای ضروری این پروسه را توضیح میدهیم.
دریافت گواهی فوت:
اولین قدم، دریافت گواهی فوت از ثبت احوال است. این گواهی میتواند بهصورت آنلاین یا حضوری انجام شود.
مراجعه به شورای حل اختلاف:
یکی از وراث بههمراه مدارک هویتی تمامی وراث و گواهی فوت، باید به شورای حل اختلاف محل سکونت آخرین متوفی مراجعه کند تا روند قانونی آغاز شود.
حضور شاهدین در دفتر ثبت اسناد:
برای تایید هویت وراث، دو شاهد از بستگان متوفی باید به دفتر ثبت اسناد مراجعه کنند تا استشهادیه انحصار وراثت صادر شود.
تحویل مدارک و استشهادیه:
پس از دریافت استشهادیه، ورثه باید با مدارک هویتی به شورای حل اختلاف مراجعه کنند و درخواست رسمی گواهی انحصار وراثت ثبت کنند.
محاسبه مالیات بر ارث:
در این مرحله، باید مالیات بر ارث متوفی محاسبه شده و گواهی مالیاتی دریافت شود تا تمامی مراحل قانونی به درستی تکمیل گردد.
حضور در دادگاه:
در مرحله نهایی، ورثه باید به دادگاه مراجعه کنند تا گواهی انحصار وراثت بهطور رسمی صادر شود.
سهم ارث پسر از مادر
سهم ارث پسر از مادر بسته به شرایط مختلف و نوع روابط خانوادگی تغییر میکند. در این بخش، شرایط مختلف را بررسی میکنیم:
در صورت حیات پدر و مادر:
ارث به سه قسمت تقسیم میشود؛ یکسوم آن به پدر و مادر تعلق میگیرد و دوسوم باقیمانده به فرزند پسر میرسد.
در صورت وجود تنها فرزند پسر:
تمام اموال و داراییهای متوفی به فرزند پسر منتقل میشود و هیچکدام از اموال به دیگر وراث تعلق نخواهد گرفت.
در صورت وجود همسر و فرزند پسر:
ارث به چهار قسمت تقسیم میشود؛ یکچهارم به همسر و سهچهارم باقیمانده به فرزند پسر تعلق مییابد.
سهم ارث دختر از مادر
سهم ارث دختر از مادر بستگی به وجود دیگر وراث و شرایط خاص هر مورد دارد که در اینجا آنها را بررسی میکنیم:
در صورت وجود دو دختر:
اگر مادر دو فرزند دختر داشته باشد، ارث به طور مساوی بین آنها تقسیم میشود.
در صورت وجود یک دختر و یک پسر:
اگر متوفی یک دختر و یک پسر داشته باشد، سهم پسر دو برابر دختر خواهد بود.
وجود مادر و چندین دختر:
اگر مادر و چندین دختر از متوفی باقی بمانند، یک ششم از داراییها به مادر و چهار ششم به دختر یا دختران وی اختصاص مییابد. سپس، مابقی آن به پنج بخش تقسیم میشود: یک بخش به مادر و چهار بخش به دختران تعلق خواهد داشت.
حضور پدر و مادر به همراه دختر:
اگر متوفی والدین و یک دختر داشته باشد، یکششم از داراییها به هر یک از والدین و سهششم به دختر تعلق میگیرد. پس از آن، بخش باقیمانده با همان روش پنجقسمتی تقسیم میشود.
در صورت حضور پدر و مادر و دو فرزند دختر و پسر:
در صورت حضور والدین و دو فرزند (دختر و پسر)، هر کدام از والدین یکششم از ارث را دریافت میکنند. باقیمانده دارایی بین فرزند پسر (دو سهم) و فرزند دختر (یک سهم) تقسیم خواهد شد.
در صورت تولد جنین زنده پس از فوت مادر:
اگر مادر در هنگام بارداری یا به دلیل زایمان فوت کند و جنین زنده به دنیا بیاید، سهم ارث این فرزند جدید به اندازه سایر فرزندان خواهد بود.
قانون جدید ارث مادر به فرزندان 1403
تقسیم ارث مادر طبق قانون جدید تفاوت زیادی با ارث پدر ندارد. بر اساس قانون شرعی، فرزندان پسر از ترکه مادر دو سهم و فرزندان دختر یک سهم دریافت میکنند. با این حال، برای درک دقیقتر و بهرهمندی از حقوق قانونی خود، لازم است به جزییات تقسیم ارث و طبقات ارث توجه ویژهای داشته باشید.
طبقات ارث به شرح زیر است:
- پدر و مادر (در صورت حیات)، فرزند و نوه
- اجداد، برادران، خواهران، فرزندان آنها
- عموها، عمهها، داییها، خالهها و فرزندان آنها
چنانچه هیچ خویشاوند نسبی زنده نباشد، ارث به عموها، داییها، خالهها و عمهها میرسد. مهم است بدانید که ارث بر اساس اولویت طبقات ارث تقسیم میشود؛ به این معنی که اگر حتی یک نفر از طبقات بالایی زنده باشد، تمام ارث به آن طبقه میرسد و طبقات پایینتر هیچ سهمی نخواهند داشت. برای مثال، اگر متوفی تنها یک پدر زنده داشته باشد و هیچ فرزند یا نوهای نداشته باشد، تمام ارث به پدر تعلق میگیرد و هیچ سهمی به خواهران یا برادران نمیرسد.
مدارک ضروری برای انحصار وراثت مادر
برای انجام فرآیند انحصار وراثت مادر، داشتن مدارک کامل و بدون نقص ضروری است. در اینجا فهرستی از مدارک مورد نیاز برای این فرآیند آورده شده است تا بتوانید بدون مشکل مراحل را طی کنید:
- گواهی فوت مادر
- استشهادیه انحصار وراثت
- شناسنامه متوفی
- شناسنامه یا کارت ملی وراث (ترجیحا هر دو)
- وصیتنامه متوفی (در صورت وجود)
با داشتن این مدارک، مراحل قانونی انحصار وراثت بهطور مؤثر و سریع پیش خواهد رفت. این مدارک را در اولین فرصت تهیه و به مراجع ذیصلاح ارائه دهید تا کارهای قانونی با کمترین وقفه انجام شوند.
تاثیر داشتن وکیل برای انحصار وراثت
انحصار وراثت ممکن است در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما در واقع شامل مراحل مختلف و پیچیدهای است که نیاز به دقت و آگاهی دارد. یکی از بهترین راهها برای تسهیل این فرایند، کمک گرفتن از وکیل مجرب در امور انحصار وراثت است.
وکیل میتواند به نمایندگی از وراث تمامی مراحل قانونی، اداری و قضائی را برای دریافت گواهی انحصار وراثت انجام دهد. در مواردی که وراث قادر به حضور یا انجام مراحل اجرایی نیستند، وکیل این مسئولیت را بر عهده میگیرد و کارها را با دقت و سرعت بیشتری پیش میبرد. این اقدام میتواند به ویژه در شرایطی که وراث توانایی یا تمایل به پیگیری امور مالی و قانونی را ندارند، بسیار مفید باشد.