همه ی اطلاعات لازم در زمینه مهریه زن فوت شده بدون فرزند یا با فرزند؛ حقوق، تکالیف و سهم وراث در این مقاله برای شما شرح داده شده است، با ماه همراه باشید. فوت یک زن، علاوه بر غم و اندوه عاطفی، چالش‌های حقوقی و مالی برای خانواده و وراث او به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین مسائل در این زمینه، تعیین تکلیف مهریه است. برخلاف باور عمومی، مهریه زن با فوت او از بین نمی‌رود و همچنان حق قانونی وراث محسوب می‌شود. در این مقاله، به بررسی نحوه محاسبه مهریه زن فوت شده بدون فرزند یا با فرزند، نحوه تقسیم آن میان وراث و نکات حقوقی مرتبط با این موضوع می‌پردازیم.
مهریه بعد از فوت زن
بر اساس ماده ۹۴۰ قانون مدنی، زن و شوهر بعد از فوت از یکدیگر ارث می‌برند. بنابراین، مهریه زن به عنوان یکی از حقوق مالی او پس از مرگ همچنان قابل مطالبه است. این قانون فقط برای عقد دائم نیست؛ در عقد موقت هم ورثه زن حق دارند مهریه او را مطالبه کنند. میزان مهریه‌ای که در زمان فوت زن ثبت شده، ملاک خواهد بود و حتی اگر ارزش آن افزایش یابد، ورثه تنها به همان مقدار ثبت‌شده دسترسی دارند.
نحوه مطالبه مهریه بعد از فوت زن؛ حقوق قانونی ورثه
پس از فوت زن، ورثه می‌توانند با مراجعه به دادگاه و طرح دادخواست، مهریه او را از شوهر یا اموال به جا مانده مطالبه کنند. برخلاف باور عمومی، مهریه با فوت زن از بین نمی‌رود؛ این دین بر عهده مرد باقی می‌ماند و باید به ورثه زن پرداخت شود. در صورت درخواست ورثه، شوهر موظف به تسویه مهریه خواهد بود. ورثه زن شامل فرزندان، والدین و سایر بستگان قانونی هستند که طبق قانون ارث، سهم خود را دریافت می‌کنند.
مهریه زن متوفی به چه کسانی می‌رسد؟
مهریه یکی از حقوق مالی زن است که حتی پس از فوت او به ورثه تعلق می‌گیرد. ورثه شامل همسر، پدر، مادر و فرزندان هستند که هرکدام بسته به نسبت قانونی خود، سهمی از مهریه را دریافت می‌کنند.
- همسر: اگر همسر تنها وارث باشد، مهریه کامل به او می‌رسد.
- پدر و مادر: در صورت حیات، آنها نیز سهمی از مهریه زن خواهند داشت.
- فرزندان: فرزندان نیز به عنوان ورثه، سهم قانونی خود را از مهریه به ارث می‌برند.
نحوه محاسبه مهریه زن فوت شده؛ به نرخ روز یا عین مهریه؟
بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، اگر مهریه زن به صورت نقدی باشد، باید با توجه به نرخ تورم و شاخص قیمت سالانه در زمان پرداخت محاسبه شود؛ یعنی وراث می‌توانند ارزش روز مهریه را مطالبه کنند.
اما در صورتی که مهریه شامل اقلام غیرنقدی مانند: سکه، ملک، یا طلا باشد، همان مقدار تعیین‌شده به ورثه تعلق می‌گیرد و افزایش قیمت بر میزان آن تأثیری ندارد.
آیا می‌توان مهریه زن فوت شده را قسطی پرداخت کرد؟
اگر مرد نتواند مهریه زن فوت‌شده را یکجا پرداخت کند، می‌تواند با ارائه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه، تقاضای تقسیط آن را از دادگاه داشته باشد. در این صورت، دادگاه مهریه را به صورت اقساطی تنظیم می‌کند و مرد موظف به پرداخت آن به صورت ماهانه یا سالانه خواهد بود. برای جزئیات دقیق‌تر درباره محاسبه مهریه و شرایط اعسار، بهتر است با وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت شود.
مهریه زن فوت شده: با فرزند و بدون فرزند
پس از فوت زن، مهریه او همچنان قابل مطالبه است و وراث می‌توانند آن را دریافت کنند. در این راستا، بسته به وجود یا عدم وجود فرزند، تقسیم مهریه متفاوت است:
۱. زن فوت شده دارای فرزند
- در این حالت، مهریه به‌طور کامل میان شوهر و فرزندان تقسیم می‌شود. شوهر یک چهارم مهریه را دریافت می‌کند و سه چهارم باقی‌مانده بین فرزندان تقسیم می‌شود. به عنوان مثال، اگر مهریه ۲۰۰ سکه باشد، شوهر ۵۰ سکه (یک چهارم) را به‌عنوان سهم خود می‌برد و ۱۵۰ سکه باقی‌مانده بین فرزندان توزیع می‌شود.
- سهم فرزندان بر اساس جنسیت آنها متفاوت است؛ پسر دو برابر دختر سهم می‌برد.
۲. زن فوت شده فاقد فرزند
- اگر زن فرزند نداشته باشد، مهریه به‌طور کامل به شوهر تعلق می‌گیرد.
اگر قصد دارید برای گرفتن مهریه اقدام کنید، توصیه می کنیم از وکیل خانواده خانم در تهران استفاده کنید. داشتن یک وکیل به شما آرامش خاطر می دهد و همچنین به کار شما سرعت می بخشد.
نکات مهم:
- شوهر به‌عنوان یکی از وراث، حتی در صورت نبود فرزند، از مهریه سهم می‌برد.
- اگر وراث دیگری مانند خواهر، برادر یا بستگان دیگر نیز وجود داشته باشند، نیمی از مهریه به شوهر و نیمی دیگر به آنها تعلق می‌گیرد.
- برای دریافت مهریه، وراث می‌توانند به دادگاه حقوقی مراجعه کرده و دعوای خود را مطرح کنند.
مدارک لازم برای مطالبه مهریه پس از فوت همسر
وقتی همسر شما از دنیا می‌رود، یکی از مسائلی که ممکن است پیش بیاید، مطالبه مهریه است. برای انجام این کار، وراث باید مدارکی را به دادگاه ارائه دهند تا مهریه به آنها تعلق گیرد. این مدارک عبارتند از:
گواهی حصر وراثت:
این گواهی که توسط دادگاه صادر می‌شود، مشخص می‌کند که چه کسانی از دارایی‌های متوفی ارث می‌برند و سهم هر یک از وراث چقدر است. این مدرک برای اثبات هویت وراث ضروری است.
عقدنامه:
عقدنامه یا سند ازدواج، مدرک قانونی است که در آن مبلغ مهریه درج شده و به عنوان مبنای محاسبه مهریه در نظر گرفته می‌شود.
نکات مهم درباره مهریه زن فوت شده
قتل همسر و تاثیر آن بر مهریه:
حتی اگر همسرتان به قتل رسیده باشد، این مسئله تاثیری بر حقوق شما برای مطالبه مهریه ندارد. در صورتی که قاتل، همسر شما باشد، سهم الارث از مهریه به وراث دیگر همسر منتقل می‌شود.
انتقال مهریه به وراث:
با فوت همسر، مهریه به عنوان یکی از دارایی‌های متوفی به وراث او منتقل می‌شود. در واقع، مهریه جزء ماترک متوفی به شمار می‌رود و وراث می‌توانند آن را مطالبه کنند.
مبنای محاسبه مهریه:
مبلغ مهریه همان مبلغ ذکرشده در عقدنامه است و وراث حق مطالبه مبلغ به‌روز یا تغییر یافته آن را ندارند. این مسئله بدین معناست که مهریه حقی است که برای زوجه تعیین شده است و پس از فوت او، به وراث منتقل می‌شود، بدون آنکه ارزش روز آن تغییر کند.
